Omdat er nog geen duidelijkheid is over hoe het verdienmodel rondom salderen er exact uit komt te zien, is ervoor gekozen om twee modellen verder uit te werken: de huidige salderingsregeling en een pessimistisch scenario waarbij er wordt uitgegaan dat de salderingsregeling per direct volledig wordt afgebouwd . Hierdoor kunnen we een best- en worst case scenario berekenen. De waarheid zal in het midden komen te liggen. De terugverdientijd is gebaseerd op de micro-omvormer garantieperiode van 25 jaar, waarbij de batterij na 15 jaar wordt vervangen.
Met de huidige salderingsregeling (zie figuur 1 zal de terugverdientijd van een systeem met alleen zonne-energie toenemen van 5,7 jaar tot minstens 7,8 jaar, rekening houdend met de huidige terugleverkosten van energieleveranciers. In beide situaties zijn de besparingen over de levensduur zeer aantrekkelijk (€33.000,- en €24.000,-) in vergelijking met de initiële investering van €7.500,- Het is echter niet gegarandeerd dat de terugleverkosten hetzelfde zullen blijven. Deze kunnen veranderen als de onbalanskosten blijven stijgen.
De aanschaf van een thuisbatterij met zelfverbruik optimalisatie biedt een langere terugverdientijd van 9 jaar. Hoewel de besparingen gedurende de levensduur hoger zijn dan bij een oplossing met alleen een PV-systeem, zal het enige tijd duren voordat de extra investering voor een thuisbatterij is terugverdiend. De huiseigenaar beschermt zich op deze wijze echter wel van toekomstige wijzigingen in wetgeving en kosten van energieleveranciers.
Wanneer een thuisbatterij wordt gecombineerd met dynamische tarieven, is de terugverdientijd 7,5 jaar en vergelijkbaar met de oplossing met alleen een PV-systeem. Het grote verschil is dat er geen terugleverkosten door een energieleverancier worden opgelegd bij gebruik van een dynamische energiecontract. De besparingen over de levensduur zijn in dit geval zeer aantrekkelijk: €51.000,- tegen een initiële investering van €11,500,-
De laatste oplossing, een thuisbatterij met onbalanssturing, biedt de beste terugverdientijd van 8,5 jaar. Er is hier gerekend met 3 thuisbatterijen in plaats van 1 thuisbatterij, omdat het in dit geval het meeste rendement biedt. De aanzienlijke besparingen die deze oplossing oplevert, rechtvaardigt de initiële investering, aangezien de besparing over de levensduur €90.000,-bedragen.
Het toevoegen van een laadpaal en warmtepomp zal een nog positiever effect hebben op de terugverdientijd voor de modellen van een dynamische tarief en de onbalanssturing. De terugverdientijd zal nog eens met 1 tot 2,5 jaar afnemen.
In het geval dat salderen volledig wordt uitgefaseerd (zie figuur 2), neemt de terugverdientijd ten opzichte van salderen in alle scenario’s toe.
Het meest significante effect kan worden waargenomen voor de oplossing met alleen een PV- systeem. De terugverdientijd loopt op tot 13 jaar, maar de initiële investering laat echter nog steeds een verdubbeling zien.
De oplossing met een thuisbatterij met zelfverbruik optimalisatie heeft een terugverdientijd van 12 jaar met een nagenoeg gelijke opbrengst als voor alleen een PV-systeem.
Een zonnepanelensysteem + thuisbatterij + dynamische tarieven brengt de terugverdientijd naar 10,5 jaar en heeft een zeer aantrekkelijke opbrengst van €31.000,- met een initiële investering van €11.500 EUR.
De meest aantrekkelijke oplossing is ook hier een zonnepanelensysteem + thuisbatterij + dynamische tarieven + onbalanssturing, met een terugverdientijd van slechts 8,5 jaar en een opbrengst van €51.000,- bij een initiële investering van €17.500,-
Het belangrijkste is dat alle oplossingen, inclusief een thuisbatterij en dus energiemanagement, toekomstbestendig zijn. Ze creëren waarde zonder afhankelijk te zijn van de salderingsregeling of kosten van energieleveranciers, maar door de huiseigenaar in staat te stellen controle te krijgen over hun eigen energie. Hetzij door zelfvoorzienend te worden, hetzij door actief deel te nemen aan energiemarkten en inkomsten te genereren bovenop de besparingen van zonne-energie.
Hoe meer stuurbare hardware aan het energiesysteem wordt toegevoegd, hoe meer waarde het systeem biedt. De integratie van een laadpaal en een warmtepomp in het systeem zal de terugverdientijd met 1 - 2,5 jaar verkorten, aangezien deze apparaten aanzienlijke besparingen en inkomsten kunnen genereren gezien hun bestuurbaarheid en hoge energieverbruik.
Gezien het succes van de huidige energietransitie van elektriciteit uit fossiele brandstoffen naar hernieuwbare opwekking in Nederland, heeft ook als gevolg dat het huidige elektriciteitsnetwerk aan verandering onderhevig is. Dit vereist een paradigmaverschuiving, waarbij niet langer ongeremd export van duurzame energie naar het net wordt gestimuleerd, maar meer nadruk wordt gelegd op systemen die bestaan uit zonnepanelen, batterijen en energiemanagement software.
Het vereist ook dat de consument overstapt van een passieve deelname aan het energiesysteem naar een actievere rol en een echte ‘prosument’ wordt. Dit betekent niet alleen zelf energie verbruiken, maar ook deelnemen aan de energiemarkten om de werking van het net te helpen ondersteunen. Op deze manier verliest de energietransitie geen momentum en kan iedereen deelnemen aan de besparingen en opbrengsten die worden gegenereerd.
Hoewel onzekerheid en ambiguïteit gemakkelijk te begrijpen zijn, is het belangrijk om naar de feiten te kijken en naar de technologieën die beschikbaar zijn om deze overgang in goede banen te leiden. Zonne-energie is en blijft een goede investering, ondanks de terugleverkosten en de mogelijke afschaffing van de salderingsregeling. Zelfs met terugleverkosten zijn de terugverdientijden slechts 7,8 jaar voor traditionele besparingsgerichte zonnesystemen. Huiseigenaren die toekomstbestendig willen zijn, kunnen investeren in zonne-energie + thuisbatterij + dynamisch tarieven. Deze actieve rol in energiebeheer zal extra inkomsten genereren en hun terugverdientijd verlagen tot 6,5 jaar, zelfs als de salderingsregeling wordt afgeschaft.
De Nederlandse zonne-energiemarkt kan haar fenomenale groei voortzetten, onafhankelijk van de salderingsregeling, door zonne-energie, thuisbatterijen en energiemanagement te omarmen en zo de drijvende kracht achter de energietransitie te blijven.
Dit is een overwinning voor huiseigenaren, installateurs, energieleveranciers en netbeheerders.